Inclusie door de bril van een kleuterschool
Inclusie door de bril van een kleuterschool
Hoe Jeanne openbloeit in het Hukkelpad
Een klein gezellig schooltje in Kruisem. Sinds vorig schooljaar schrijven ze hier het inclusieverhaal van Jeanne. Jeanne viel er met haar gat in de boter. En met haar de rest van de kleuters van ‘Het Hukkelpad’. Directrice Veronique en juf Sofie nemen ons mee op hun inclusiepad.
Gedragen door het team
Veronique is fier op haar team:
“We zijn trots op onze kleine, laagdrempelige school. Alle leerkrachten zetelen in alle werkgroepen. Iedereen is dus erg betrokken. Ook voor inclusie is dat belangrijk: dit moet gedragen zijn door iedereen: van de keuken tot in de opvang.”
Krachtige samenwerkingen
“Toen we kennismaakten met Jeanne zaten we met het team rond de tafel. Wat is er nodig zodat Jeanne hier naar school kan komen?
We werken samen met Fiola, revalidatiecentrum, vrijwilligers, studenten en ondersteuners. Dat is leuk en leerrijk voor ons, want op sommige vlakken hebben we de expertise niet. Het enthousiasme van deze mensen is enorm groot. Dat geeft ons een boost om dingen te doen en te proberen.”
Ouders als partners
Veronique en Sofie pleiten voor een nauwe en open communicatie met ouders:
“Je moet je kind met een gerust hart kunnen achterlaten op school. We willen dat ouders alles durven zeggen en vragen. Dat ze niet moeten wachten tot op het oudercontact.”
“Alle ouders zijn zeer positief en beschouwen het net als een meerwaarde dat er een kindje met een beperking in de klas zit.”
Deel van de groep
Jeanne mag gewoon meedoen met de anderen en dit liefst zoveel mogelijk in de klas:
“Als we iets knutselen dan krijgt zij alle kansen om hetzelfde te doen, om zich niet speciaal te voelen.”
Gelukkig kent Sofie Jeanne ondertussen al goed, waardoor ze gemakkelijk kan inspelen op haar noden:
“ Zo speelden we onlangs ‘zakdoekje leggen’. Ik had Jeanne in haar rolstoel in de kring gezet, terwijl de rest van de kinderen op de grond zat. Dat vond ze echt niet ok. Gelukkig begreep ik wat er aan de hand was en kon ik benoemen dat ik haar er ging bij zetten. Ze werd meteen terug rustig.”
Dat Jeanne zich niet anders of speciaal zou voelen, daar was de school van bij het begin mee bezig:
“We wisten dat we geen stoel wilden voor Jeanne waardoor ze er bovenuit zou steken of waardoor het moeilijk zou zijn om bij de andere kinderen aan tafel te zitten.”
Alle leerlingen voordeel
Wat werkt voor een leerling met een specifieke behoefte zal vaak ook werken voor andere leerlingen:
“Zo dachten we vroeger dat SMOG – ‘Spreken Met Ondersteuning van Gebaren’- gebarentaal is, maar dat klopt natuurlijk niet. En nu wordt SMOG ingezet voor de hele klas. Het bevordert de interactie tussen de kleuters.”
Snoezelen in het Hukkelhuis
“Eerder hebben we de speelplaats heraangelegd. Trapjes en opstapjes werden recht getrokken. Zoveel mogelijk plat. En nu bouwen we het Hukkelhuis. Daarin zullen veel snoezelelementen verwerkt worden. Doen we dit alleen voor onze inclusiekinderen? Natuurlijk niet. Wij voelen dat veel kinderen het soms moeilijk hebben om tot rust te komen.”
Een verrijking
Inclusief onderwijs gaat verder dan kunnen meedoen of kijken wat werkt voor de hele klas. Het gaat ook over het verruimen van kinderen hun blik en deel uitmaken van de samenleving:
“De inclusieverhalen maakten ons nog meer tot de school die we willen zijn. Een grote meerwaarde voor de kinderen is het leren omgaan met mensen met een beperking.
We hebben op school ook een vrijwilliger in een rolstoel. Kinderen zijn het gewoon die persoon hier te zien.”
“Voor Jeanne is het zijn zoals iedereen heel belangrijk. Op vlak van taal en sociale ontwikkeling wordt zij hier ook meer uitgedaagd. In haar spel zoekt Jeanne interactie met de andere kinderen. Ze heeft ook liever dat een kind haar rolstoel duwt dan de leerkrachten.”
Hulpmiddelen
Het vinden van specifieke hulpmiddelen blijkt vaak nog een uitdaging. In Het Hukkelpad hebben ze het gevoel dat scholen hier nog onvoldoende in thuis zijn. Gelukkig krijgen ze hulp van de ondersteuners en Fiola:
“Deze hulp is echt welkom, want voor ons is dit allemaal nieuw. Zo hoorden we over een lessenaar met uitsparing. Maar dan blijkt dat je er pas recht op hebt vanaf het eerste leerjaar. Onze ondersteuner gaat haar best doen om het toch nu al aan te vragen. Want voor Jeanne is dit ideaal. Ze zou hierdoor met haar rolstoel veel dichter bij de tafel zitten.”
“Van Carla, de begeleider van Fiola, mochten we een meegroei-plaspotje gebruiken voor Jeanne. Helaas kunnen we dit niet onder onderwijs gesubsidieerd krijgen. Gelukkig hebben we een vrijwilliger die schrijnwerker is. Hij heeft dit voor ons nagemaakt.”
Dromen voor de toekomst
In het Hukkelpad genieten ze er van om Jeanne te zien openbloeien. Véronique en Sofie dromen van een toekomst met nog meer kansen voor inclusief onderwijs:
“We hopen dat inclusief onderwijs nog meer steun zal krijgen van de overheid.
Een kind zoals Jeanne komt in het buitengewoon onderwijs terecht in een klas van 5 mét ondersteuning van ergo, kine en logo. Bij ons komt ze in een klas van 25 met 5 uur ondersteuning. Meer uren zouden echt welkom zijn.”
En dan zijn er nog de kleine dromen voor elk van hun kleuters:
“Ik hoop dat we later een school vinden die aansluit bij ons en die open staat voor Jeanne. En dat het inclusieverhaal nog een heel aantal jaren kan voortgaan.”
Behoefte aan ondersteuning in de (kleuter)school of kinderopvang?
Ouders, leerkrachten en kinderbegeleiders kunnen bij ons terecht voor Globale Individuele Ondersteuning (GIO).
Voor kinderen tot 8 jaar die extra ondersteuning kunnen gebruiken bij hun inclusie.
Op tocht met Obe: een waar avontuur!
Op tocht met Obe: een waar avontuur!
Klaar om mee te duiken in ons avontuur?
Ik ben Liesbeth en van nature geen zittend gat. Sport beheerst mijn leven al van kleins af aan. Als licentiaat LO proefde ik voor het eerst van buitensporten als klimmen, mountainbike, skiën, snowboard, kajakken. Daarna ging ik als docent aan de slag in een Vlaamse Hogeschool. De outdoor- en wintersporten behoorden er tot mijn vakgebied. Toen ik zwanger werd, droomde ik dus al hardop over de heerlijke berg- en tentavonturen die we samen zouden beleven.
Het draaide net iets anders uit. Mijn zoon Obe bleek een specialleke te zijn. Tijdens de maanden die volgden na de bevalling werden de verwachtingen telkens opnieuw bijgesteld. Een meervoudige beperking: dat was de berg waar we voor stonden. Bovendien kwam ik er alleen voor te staan, een hele zware periode dus.
Gaandeweg leerde ik de lichtpuntjes zien. Elk ministapje vooruit, wat zelfs bij een normaal kind amper opgemerkt wordt, was hier telkens een grootse overwinning. Grote dromen werden kleine avonturen. Voorbereiding, volharding, zoeken naar de juiste oplossingen en omkadering: dat werd mijn nieuwe uitdaging.
Nieuwe dromen popten op, sudderden verder en kregen een concrete vorm. Het gaf me onnoemelijk veel energie en voldoening. Kijken naar de mogelijkheden die er wél zijn. Als je dan ook ziet hoe je je kind stimuleert in zijn ontwikkeling en hoe gelukkig hij hiervan wordt, dat is het ultieme geluksgevoel voor mijn bijzondere moederhart. Het zit mooi vervat in volgende quote die ik ooit tegenkwam:
Heaven on earth
not a place to find, but a decision to make
Op zoek naar avontuurlijker terrein
Ik bleef op zoek naar nieuwe mogelijkheden en alternatieven om samen met Obe de natuur in te trekken. Een stevige wendbare buggy, verschillende types draagzakken, een actieve rolstoel. Ook bij mezelf kriebelde het om weer meer te gaan sporten, om mijn conditie op te krikken. Als single mom opnieuw een grote uitdaging. Een goede fietskar met vering bracht de oplossing. Ik kon die koppelen aan mijn koersfiets en mountainbike. Eindelijk konden we samen sporten! Zo beleefden we tijdens de zomervakanties vele heerlijke en memorabele tochten in de Ardennen.
Toen Obe begon te kruipen, wou ik hem zelfredzaam maken in ons huis met vele trappen. Ik maakte een ophangpunt voor het klimtouw aan de open trap en met de klimgordel aan leerde ik Obe op een veilige manier de trap opkruipen. Als beloning voor zijn verwoede pogingen volgde steevast een slingersessie aan het touw. Vliegen als een vogel door de lucht, hoe heerlijk is dat? Ons eigen Plopsaland in huis! We trokken frequent naar de klimzaal in Gent. Om af te dalen mocht Obe dan paardje rijden op mama’s rug. Joepie! Zo was Obe op een speelse manier bezig zijn kracht, evenwicht en motoriek te oefenen. We hadden samen veel plezier: win-win.
Mijn ultieme droomvakantie
Afgelopen zomer vloeide alles samen in mijn ultieme droomvakantie: terug met de tent gaan kamperen!
Mijn 2 avontuurlijke scoutsoppassers opgetrommeld, een donkere tent voor Obe, wat creatief wezen met kampeergerei en visueel afbakenen van de kampeerzone.
Suppen op de rivier, mountainbiken in de uitgestrekte bossen, tussen de rotsen smalle gangetjes zoeken en erdoor proberen kruipen. Mijn buitenkind genoot met volle teugen. Terug leven in en op het ritme van de natuur.
Wat eerst een hele organisatie leek, ging verbazingwekkend vlot. Het smaakt vooral naar meer: veel meer!
Modem en Rune: krachtig samen
Modem en Rune: krachtig samen
Een weg van van zoeken, uitproberen en bijsturen met Modem als partner.
Modem geeft stem aan Rune. Rune schetst het verhaal van Modem. Over uitdagingen, samen zoeken en er volle bak bij horen.
Besmet door inclusie
Was inclusie een virus, dan zou Kim superverspreider zijn. Nog voor de geboorte van zoontje Rune was Kim vanuit haar opleiding doordrongen van inclusie. Nu ze dit pad als mama mee bewandelt, ziet ze dat er nog een lange weg te gaan is. Maar waar een wil is, is een weg. Dat merkt ze bij Rune, elke dag opnieuw.
“Na een hele zoektocht werd bij Rune een hersenletsel vastgesteld. Dit heeft vooral gevolgen voor zijn spraak. Hij is heel expressief en met klanken, mimiek en smoggebaartjes begrijpen we elkaar. Rune is een doorzetter en houdt van mopjes. Hij weet goed wat hij wil en al zeker wat hij niet wil. Het werd ons dan ook snel duidelijk: we moesten op zoek naar extra handvaten om de stem van Rune te laten klinken.”
Uitdagingen
“Het is als ouders best pittig om zoveel tijd te steken in iets wat voor andere kinderen en ouders vanzelf gaat. Rune heeft een normale taalontwikkeling maar geen gewone taalproductie. Veel dingen waren net niet genoeg: een knop met een boodschap, werken met pictogrammen.
We hadden nood aan hulpmiddelen met meer mogelijkheden. Via Fiola kregen we ondersteuning van de begeleiders van Modem. Zo kwamen we op het spoor van aangepaste software op een tablet.
We stonden op dezelfde lijn: wat Rune zelf kan, nemen we niet over. We voelden dat de begeleiders mee waren in ons inclusieverhaal. Dan weet je: we staan niet alleen.”
Inclusie als logische keuze
“Voor ons was inclusie een logische keuze. Maar het dwingt je om buiten de lijntjes te kleuren en als ouder moet je zelf veel in handen nemen. We kozen bewust voor een school met veel openheid, creativiteit en enthousiasme. Een plaats waar Rune zichzelf kan en mag zijn.
Elke leerkracht is mee in het grote verhaal en als ouder voelen we ons mee gedragen door het schoolteam. We zijn welkom. De school paste intussen de leesmethode aan omdat de extra software ook zinvol is voor andere kinderen.
Aanpassingen en vernieuwingen die iedereen ten goede komen, ook dat is inclusie.”
Samen zoeken
“In heel deze zoektocht is Modem een belangrijke partner geweest. Ik kende al enkele programma’s zoals Grid en Sprintplus, maar uittesten wat best werkt voor Rune, weten hoe er aan te beginnen,… Er komt op dat moment veel op je af als ouder.
Bovendien merkten we dat Rune zelf niet stond te springen voor aanpassingen. Hij wil liefst alles zo gewoon mogelijk: zelfde boeken, zelfde oefeningen. En hoe gebruik je een tablet in een kleuterklas? Een weg van zoeken, uitproberen en bijsturen. Zo trokken we in het weekend veel foto’s die Rune dan kon tonen in de klaskring. We speelden in op de thema’s van de school: beelden aanvullen en opzoeken, getallen leren gebruiken…
Nog voor de start van het eerste leerjaar, leerde hij typen en werken met een aangepaste muis en joystick. Dat vraagt het nodige inoefenen. We konden aan de begeleiders van Modem aangeven als het soms wat veel werd. Je moet al zoveel oefenen, soms is het even op. Ze planden dan een aantal extra momenten met Rune in. Ook de brug naar school was hierin belangrijk.
De begeleiders zorgden voor rust door voldoende uitleg te geven aan de leerkrachten, om hen in die onbekende wereld mee te nemen.”
Erbij horen
“Rune ligt goed in de groep, dat voelt heel natuurlijk aan. De kinderen tonen de weg aan de volwassenen. Zo was er een vrijwilliger op school die de vraag kreeg om samen met Rune te lezen. Ze wist even niet hoe ze daaraan moest beginnen. Het waren de klasgenootjes die haar gerust stelden: ‘dat is niet moeilijk hoor, je moet gewoon vragen aan Rune: waar staat dat woordje en hij zal het je wel tonen.’ Zijn vriendjes willen er gewoon zijn voor hem, soms helpen ze zelfs te veel. Hij hoort er volle bak bij.”
Behoefte aan advies?
Heb je moeilijkheden bij het spreken, lezen, schrijven en/of je wil alternatieve digitale toepassingen leren kennen? Ontdek hoe onze medewerkers van Modemadvies mee op zoek gaan naar oplossingen en hulpmiddelen die het meeste aansluiten bij jouw noden om je zelfstandigheid te bevorderen.
Warm onderwijs thuis
Warm onderwijs thuis
Voor Nicolas is zijn thuis zijn speelplaats, zijn klas, zijn wereld
Nicolas is bijzonder. Zijn familie zoekt wat hem kan helpen: een matras, een stoel, een box om te spelen.
Welkom (Vitajte)
Ik ben welkom bij Nicolas en zijn familie. Warm welkom. Hier val je met de deur in het hart van de familie. Een familie met een hart voor elkaar. De familiefoto hangt centraal: papa draagt Nicolas. Mama staat dicht bij. Haar ogen laten Nicolas niet los. Zussen en broers dragen mee. Zorgzaam en fier. Bij elkaar. Familie.
Familie (Rodina)
Nicolas zijn geboorteland is Slowakije. Drie jaar wonen ze in België. Hij is nu zeven jaar. De dokters in België en Slowakije zeggen hetzelfde: Nicolas kan niet zoveel. Hij kan niet zitten, niet praten, niet lopen…
Maar Nicolas kan wél veel: als je maar kijkt en luistert. Dat kan zijn familie net goed.
Zus tolkt voor mama, mama tolkt voor Nicolas. Een groot verhaal in korte zinnen. Maar je voelt waar het om draait. Je moet niet alles begrijpen als je elkaar verstaat. Dat is het wondere verhaal van Nicolas.
Nicolas wordt gedragen door zijn familie, niet enkel op de foto, ook in het echt. Papa brengt Nicolas aan het lachen. Er is een zorgende zus en een speelvogel zus. Er zijn sterke broers die leren voor kok. Koken voor Nicolas, dat doet mama. Ook al is eten voor Nicolas niet makkelijk. Voor Mama is Nicolas haar liefde, haar schatje, haar alles.
Mama is blij met alle nieuwe dingen die Nicolas kan. Soms is dat grappig. Nicolas maakt de klank ‘Ara’. Ara betekent: ‘ga weg.’ Nicolas houdt van vrijheid. Hij weet wat hij wil. Hij heeft een blij en een boos gezicht. Beiden even mooi. Daar toont hij veel mee. Nu probeert hij iets nieuw: ‘Ara’. Zijn familie geeft hem ruimte maar blijft dichtbij.
School (Skola)
Mama en papa voelen wat goed is voor Nicolas. Nicolas is snel ziek. Veel drukte geeft hem koorts. Naar school gaan is moeilijk. Maar ook belangrijk. Op school kan je leren. Op school kan je spelen. Mama droomt dat Nicolas kan leren. Nicolas droomt dat hij kan spelen.
Ook mama en papa weten wat ze willen: school voor Nicolas, maar dan thuis. En dat werkt: minder ziek, minder koorts. Meer tijd om te spelen én te leren.
Twee keer in de week komt juf langs. Nieuw speelgoed ontdekken, naar buiten op stap, muziek maken… Nicolas is nieuwsgierig. Het werkt.
Kracht (Silna)
Onderwijs aan huis, dat doe je niet alleen. Alle hulp is welkom: de juf, de kinesist, de begeleiders van Fiola. De familie omarmt alle hulp. De begeleiders omarmen de familie. Sabine van Fiola spreekt een woordje Slowaaks: ‘Dakujem’, dankjewel. Als ze een tweede woordje zou leren dan zou het ‘kracht’ zijn. Kracht om samen Nicolas te dragen. Kracht om elke dag en nacht opnieuw op te staan. Kracht om te geloven in de toekomst van Nicolas.
Silna Rodina. Krachtige familie.
Persoonlijk assistent bij Fiola: een job om mee uit te pakken!
Persoonlijk assistent: een job om mee uit te pakken
De cliënt staat centraal
Eline is persoonlijk assistent bij Fiola. Een job op haar lijf geschreven. In fiere letters. Met enthousiasme en rust vertelt ze over haar job waarin evenwicht en flexibiliteit belangrijk zijn. De cliënt altijd centraal. We draaien de rollen voor één keer om. De assistent in de spotlight. En stralen: dat doet ze.
Persoonlijke assistentie: wat kan dat allemaal zijn?
Het kan zo veel zijn. Dat maakt het juist zo boeiend. We ondersteunen bij het alleen wonen zoals meehelpen bij huishoudelijke taken, boodschappen doen. Helpen bij zorgtaken. We zorgen dat iemand op zijn hobby raakt. Of we begeleiden bij een reis of daguitstap. Zelfs assistentie op school behoort tot ons takenpakket.
Zo kom ik wekelijks in de klas van Rune, een jongetje met een motorische beperking. Hij werkt met zijn laptop en wij ondersteunen hem daarbij. Hij duidt aan, wij voeren uit. Dankzij de assistentie en de extra hulp op school kan hij aansluiten in het eerste leerjaar. We laten hem zoveel mogelijk zelfstandig werken. We helpen hem op weg en lopen dan eens rond bij de andere kinderen van de klas.
Soms zit het in kleine dingen en is vooral onze aanwezigheid een meerwaarde: samen een spel spelen, een wandeling doen, iets creatiefs.
Laatst was ik met een nieuwe cliënte op stap, een jonge vrouw met ASS. We wandelden en leerden elkaar beter kennen. Dat is altijd een beetje zoeken. Ik zag dat ze het moeilijk kreeg en we namen samen rust op een bankje. Dan is het aanvoelen wat helpt, op dat moment, voor die persoon. Ik legde mijn hand op haar rug en liet haar voelen: ik ben er voor jou. Ik zag haar opnieuw tot rust komen. Dat zijn momenten die mijn dag maken. Voelen dat je er kan zijn, dat je iets betekent voor anderen.
Wat heb je nodig om persoonlijk assistent te zijn?
Het is een job met afwisseling en groeikansen. Dat zit niet alleen in de afwisselende taken maar ook in de mensen die je leert kennen. Je werkt met verschillende doelgroepen, je komt bij personen die alleen of samen wonen of in een gezin met kinderen. Dat vraagt dat je als assistent op de gepaste manier je plaats zoekt. Flexibel zijn, dat is echt nodig. Iedereen kan assistent zijn en toch is de job daarom niet voor iedereen.
Het leuke is de grote zelfstandigheid die je krijgt. Je bent altijd in dienst van een cliënt, je assisteert bij de vragen die komen. Maar daarin zit ruimte voor eigen invulling. Een portie creativiteit is mooi meegenomen als assistent.
Is het dan geen eenzame job?
Je staat natuurlijk niet alleen. Dat is net het voordeel van binnen een organisatie als Fiola te werken. Je kan terecht bij een teamcoach, je hebt collega’s die in hetzelfde gezin of bij dezelfde cliënt komen. Dat helpt om af te toetsen of uit te wisselen. Daar leer je uit.
Ik denk dat we mensen mislopen omdat ze niet goed weten wat deze job allemaal inhoudt. Je hebt een heel dicht contact met cliënten of hun netwerk. Een job waarbij je tegelijk volgt als zelf invult. De klik is het belangrijkste: met de job en de cliënten!
Hoe zie jij je toekomst als persoonlijk assistent?
Ik hoop nog lang binnen Fiola te werken. Zo zal ik binnenkort planner worden. Mee de puzzel leggen tussen assistenten en cliënten, een nieuwe uitdaging.
Fiola is een organisatie waar veel mogelijk is: ruimte voor eigen ideeën, nieuwe ontwikkelingen, kansen waar je op in kan pikken.
Kriebelt het bij jou om mee te schrijven aan het grote Fiolaverhaal? Bekijk dan zeker de vacatures op onze website of solliciteer spontaan. We zijn voortdurend op zoek naar nieuw talent!
Marie-Anne: Fiola vrijwilligster met vier sterren
Marie-Anne, Fiola vrijwilligster met vier sterren:
“Met mensen werken verrijkt je leven”
Marie-Anne is vaste vrijwilliger bij Fiola. Rots in de branding van de donderdaggroep in Wetteren. Wekelijks komen er lotgenoten samen: mensen met een niet-aangeboren hersenletsel. Een hechte groep, waar Marie-Anne zich intussen deel van voelt. Op Marie-Anne kan je rekenen. De groep ontwierp speciaal voor haar een schort: een topvrijwilligster met vier sterren!
Ster 1: “Wat ben ik blij dat ik je zie”
Al vier jaar is Marie-Anne vaste vrijwilliger bij de dagwerking in Wetteren. Ze woont er letterlijk om de hoek. Ze nam zelf het initiatief om vrijwilliger te worden. Zichzelf nuttig maken. Dat was haar doel. Met een loopbaan in de zorg en vrijwilligerswerk bij CAW en Vonkel vzw, bracht Marie-Anne een grote dosis ervaring met zich mee. Wat volgens haar de belangrijkste voorwaarde is om als vrijwilliger aan de slag te gaan? Mensen graag zien. En de mensen van de groepswerking zien Marie-Anne graag komen. Al van bij de eerste ontmoetingen is er veel dankbaarheid naar elkaar toe.
Ster 2: “Ik ben er voor jou”
Van een sterk engagement gesproken. Elke donderdag zet Marie-Anne haar wekker om, nog voor de dagwerking van start gaat, haar eigen hondjes naar de opvang te brengen en deelnemers op te halen. Dan is ze de hele dag in de weer. Als vaste partner van groepswerker Tim. Ondersteunen: letterlijk en figuurlijk.
Ik spring bij waar nodig, help met praktische dingen, ga mee op uitstap,… Maar ook gewoon luisteren, aanwezig zijn, is minstens even belangrijk. Het contact met de mensen, dat is de rode draad van mijn vrijwilligerswerk. Dat loopt centraal door alles heen.
We verwelkomen de mensen met een kopje koffie. Daarbij maken we tijd voor de kleine en grote verhalen des levens. Daarna starten we met de voorbereiding van het middagmaal. Onder het snijden van de groenten valt ons verhaal niet stil. Samen eten, samen koken, samen opruimen, zo betekenisvol. Ik heb zelf ook al veel bijgeleerd in de keuken. Want even tussen haakjes: Tim zijn soep is subliem.
Ster 3: “Niet bij de pakken blijven zitten”
Marie-Anne draagt zelf een rugzakje met zich mee: met verhalen, herinneringen en persoonlijke overwinningen. Door haar vrijwilligerswerk voelt haar rugzak lichter aan. Ze krijgt er veel voor terug. Er is ook oog voor haar verhaal. Marie-Anne leerde er relativeren.
Als ik aan de mensen van de donderdaggroep denk, dan is bewondering het juiste woord. Bewondering. Verwondering. Ik sta versteld van de moed van de mensen om hun leven opnieuw vorm te geven. Hun veerkracht en draagkracht. Keer op keer verrast me dat.
Ster 4: “Voor sfeer en gezelligheid”
Humor is voor Marie-Anne de beste saus. “We maken gewoon plezier samen. Ze kennen mijn manier van doen al goed en ze appreciëren dat wel. Het moet niet altijd serieus zijn. Zo lachen we regelmatig met de vier sterren op mijn schort.” Marie-Anne voelt veel waardering voor haar werk, zowel vanuit de groep als vanuit de organisatie Fiola. “Met mensen werken verrijkt je leven. De voldoening die ik daaruit haal is niet te beschrijven. Het zou wel fijn zijn om andere vrijwilligers te ontmoeten binnen Fiola, om contacten te leggen en elkaar te inspireren. Daar zit misschien nog groeimarge in… op weg naar een vijfde ster!”
Goesting om ook iets voor Fiola te betekenen? Neem dan zeker contact met ons op.
Meer zelfvertrouwen dankzij Creamuze
Het muzikale bad van Creamuze: “Daarin en daarbij voel ik me thuis”
Verbinding dankzij muziek
Ik ben uitgenodigd in groepswerking Creamuze. De mooie rit naar Ronse brengt me meteen in de juiste sfeer. Vrijdagnamiddag: verhalentijd. Terwijl het gebouw zich vult met mensen en klanken, neemt Goedele me mee in haar muzikaal verhaal.
Muziek is hier de taal
Hier krijg je echt het gevoel dat je erbij hoort, steekt Goedele van wal. Ze geeft me een inkijk in de partituren van haar leven: over haar muzikale achtergrond op de academie, over haar liefde voor taal, over een late diagnose, over de zoektocht naar zelfvertrouwen, over zinvol vrijwilligerswerk waarin boeken een tweede leven krijgen.
Goedele kiest haar woorden zorgvuldig uit, zoals het ritme van haar drum.
Alles ontstaat hier via improvisatie. We musiceren echt en er is altijd resultaat: daar word ik gelukkig van. Vroeger hield ik altijd vast aan de partituren, improviseren durfde ik niet. Hier heb ik dat beetje voor beetje opgebouwd. Alles is ok, ook als je even niet mee wil doen, als je even wil luisteren. Vaak moet ik in het begin mijn draai zoeken maar als we wat langer bezig zijn, dan vind ik de juiste maat. Dan voel ik me vrij.
Ik denk dat dit voor mij het meest betekent: mijn zelfvertrouwen groeit en ik draag dat mee, zelfs buiten Creamuze. Ook de ondersteuning aan huis vanuit Fiola helpt me daarbij. Dat versterkt mee het proces naar zelfvertrouwen. Mijn begeleider erkent mijn autisme en tegelijkertijd ziet hij mij ook als mens. En dat voel ik hier ook: dat je mag zijn wie je bent!
Hier heeft iedereen iets te geven
En dan word ik mee het bad ingetrokken. Voor ik het goed besef zit ik in een kring muzikanten met een instrument in mijn hand. Mijn vingers beginnen te tokkelen. Ik ga op in het ritme én de groep. Zonder woorden, zonder instructie… Ik doe mee. Ik hoor erbij.
Tussen de ritmes door worden verhalen gedeeld: over de frustraties van de week, over begeleid werk dat door corona nog niet kan opstarten, over dat het nu lang genoeg geduurd heeft…
De muziek slokt onze zorgen op.
We zijn allemaal genoeg
En dan is het Judith die mijn aandacht trekt. Judith gebruikt haar glimlach en enthousiasme als grootste instrument, ondersteund door de warme, natuurlijke klanken van haar cajon. Een cajon is een houten klankkast die uitblinkt in eenvoud en weinig nodig heeft om tot zijn recht te komen. De cajon was ooit een krachtig communicatiemiddel toen er geen andere instrumenten ter beschikking waren. Geen mooiere combinatie dan Judith en haar cajon.
Judith ontdekte eerst de muziek en dan Creamuze. Vanuit haar eigen gezin kreeg ze de muzikale passie mee door de pianoklanken van papa en zus. Op school leerde Judith de cajon kennen en dat was meteen raak.
Voor Judith zijn het de begeleiders van Creamuze die het verschil maken. Met bezieler Ruben was er meteen een grote klik. Hij motiveert én stimuleert en brengt de groep helemaal op gang. Ruben jongleert met instrumenten en woorden maar bovenal: hij stelt je echt op je gemak.
Voor mij zijn de momentjes met Tamara ook heel bijzonder. Dan gaan we even in kleine groep en vertellen we iets over ons leven. Hoe het met ons gaat of we geven een complimentje aan elkaar.
Die ‘klik’ voelen…dat is voor Judith heel belangrijk: met haar instrument, met de begeleiders. Helemaal zichzelf kunnen zijn.
Dat voelt ze ook bij de persoonlijk assistenten van Fiola die bij haar thuis komen. Met hen doet ze uitstapjes of vult ze haar tijd creatief in. Want juist die creativiteit is zo belangrijk in Judith haar verhaal: dansen, tekenen, muziek… daarin kan ze zichzelf laten zien.
Creamuze is ook loslaten voor Judith: als er op school iets gebeurt dan kan ik het in de muziek helemaal loslaten en ben ik het nadien echt kwijt.
Of ze een droom heeft in de muziek: Ja zeker, samen met papa eens optreden op school!… en misschien nodigt ze Ruben dan wel mee uit om wat extra schwung erin te brengen!
Ster aan de hemel
In de pauze ontmoet ik Peter. In Creamuze bespeelt hij de gitaar en improviseert hij met taal. Ik begrijp meteen waarom. Hij praat de stiltes helemaal vol. In korte tijd vertelt hij me over de snaren van zijn leven: over zijn jeugd, over zijn liefde voor paarden, over zijn website. Peter is vooral bezig met digitale muziek. Hij experimenteert, ontdekt en produceert.
Trots vertelt hij over zijn bijdrage als geluidstechnicus bij Rock for specials. Over de sterren die hij daar ontmoet heeft. Ik fantaseer over festivals en grote podia… en zie Peter daar al enthousiast in de coulissen staan. “Ster aan de hemel, je blijft altijd bestaan”.
Ik rij naar huis met een warm dekentje om me heen. Vele lapjes mooie mensen, elk met hun verhaal, verweven met een bijzondere fiola-draad, die elkaar samen vinden in een zelfde ritme, om dan weer hun eigen weg te gaan.
Ilse is mijn computervriendin
Jakob, Ilse en Max de kat
Over begeleiden op afstand in het jongerenteam
Ilse is begeleidster in het jongerenteam van Fiola. Het maakt me bijzonder nieuwsgierig hoe ze begeleiding op afstand aanpakt bij jonge kinderen. Daarom ga ik graag in op een uitnodiging voor een online interview met Jakob en mama Heleen.
We loggen in en plots zit Jakob voor mijn neus. Jakob toont al snel dat hij mondig en nieuwsgierig is en voor ik het goed door heb, is hij mij aan het interviewen. “Of ik hem ook kom helpen?” vraagt hij aan begeleidster Ilse.
Over talenten gesproken
Ilse en Jakob zijn sinds de coronamaatregelen overgeschakeld naar begeleiding op afstand. En dat werkt eigenlijk wondergoed.
Mama Heleen: “Ik had nooit verwacht dat dit zo goed zou lopen. Jakob kan snel afgeleid zijn dus daar was ik wel wat ongerust over… Maar het is verbazend hoeveel hij van de begeleidingen oppikt. Ik zet hem in gang maar hoef er niet de hele tijd bij te blijven.”
En Jakob kan dit bevestigen: “We zijn superblij als we elkaar zien en horen. En dan vraagt Ilse me: ‘hoe gaat het met je’ en dan zeg ik : ‘goed’!”
Begeleidster Ilse: “ …en ook als het eens minder goed gaat, kunnen we daar over praten. Zo hebben we samen nagedacht rond de woederegels en ook wat Jakob anders kon doen als hij boos wordt.”
“Ja”, knikt Jakob hard en expressief: “dan ga ik naar buiten en dan roep ik heel luid : IK BEN BOOS…” en hij geeft een luide demonstratie erbij.
Er kwam al heel wat aan bod in de online gesprekjes: over blij zijn en boos zijn, over gelukkig zijn, over talenten, over anders zijn, over hobby’s en school.
En zo leer ik Jakob een beetje kennen als een lieve, vrolijke jongen, die ook goed boos kan zijn. Een jongen die naar turnen, akabe en woord gaat. Over snel lopen, ver zwemmen en grapjes maken. En Jakob zou Jakob niet zijn om ook het talent van zijn begeleidster te zien en te benoemen: “Weet je wat het talent van Ilse is? Ilse kan goed en lang babbelen, en veel vragen stellen.”
Een stukje anders
Jakob en Ilse hebben samen, vanop afstand, een gesprek met de klas voorbereid. Want “Jakob is een stukje anders” en daar wou hij graag iets over vertellen in zijn klas. Jakob en Ilse dachten goed na over wat wel en niet vertellen en over de manier waarop ze dit konden doen.
Ilse kon gelukkig wel naar de klas komen en samen brachten ze het verhaal van Jakob. De klas was muisstil en op het einde was er een groot applaus. De juf stelde toen een spannende vraag aan de klas: “Wie is er allemaal een vriend van Jakob?” Alle vingers vlogen in de lucht, de hele klas, allemaal vrienden van Jakob. “O my god” Hij kan het nog steeds niet goed geloven.
Mijn computervriendin
Na het vele babbelen volgt er elke keer een heel speciale afsluiter: “Max de kat!” roept Jakob enthousiast.
Ilse tovert aan het einde van elk online gesprek een spelletje voor de camera. Dan is het gedaan met babbelen en mag er samen gespeeld worden. Jakob ziet ook daar de voordelen van in: ”Ilse mag de hele tijd dobbelen en dan zeg ik haar hoeveel stappen ze vooruit moet gaan. Dat is lekker makkelijk voor mij.”
Heleen: “Dat is ook het moment waarop broer en zus nog even inpikken. Ze vinden dat ook bijzonder fijn om even mee betrokken te worden. Ja, dat is telkens een leuk momentje!
Jakob kijkt er eigenlijk heel hard naar uit als we zeggen dat hij Ilse zal zien op de computer.
In de eerste lockdown had hij soms ook online contact met de klasgenoten maar nu is Ilse nog zijn enige computercontact.”
“Ja”, zegt Jakob, “Ilse is mijn computervriendin!”
Tussen de soep en de koffie
Tussen de soep en de koffie
Een online interview over begeleiding op afstand
Op een winterse woensdag log ik in voor een interview met Ilse. Ilse is begeleidster in het jongerenteam van Fiola. Ze slaagde er in om met heel wat gezinnen de begeleiding online verder te zetten in deze corona-tijden. Ook Lindsey en Peter nemen deel aan het gesprek vanuit hun eigen woning, terwijl de soep aan het koken is. Als ouders kunnen ze het best verwoorden hoe het voor hen voelt om vanop afstand begeleiding te krijgen.
Lindsey en Peter hebben een gezin waar een gezellige drukte aanwezig is, dat kan ook niet anders met vier kinderen en verschillende ondersteunende diensten in huis. Fiola ondersteunt hen in de zorg en aanpak van zoontje Liam.
Lindsey: “De begeleiding van Fiola betekende direct heel veel voor ons. Ilse was erg welkom, we keken naar elk bezoekje opnieuw uit. Omdat Liam een combinatie heeft van ADHD, autisme en een verstandelijke beperking konden we deze ondersteuning goed gebruiken. Ja, we waren echt content. Toen kwam corona er tussen en kregen we het voorstel om de begeleiding vanop afstand verder te zetten.”
De eerste keer online…
Peter: “Voor ons ging die overgang eigenlijk heel vlot. We zijn het ook gewoon om met vrienden en familie online af te spreken.”
Lindsey: “Zeker als je kan beeldbellen, dan zie je elkaars reactie en uitdrukking heel goed, dat is toch nog anders dan bij een telefoongesprek. We waren blij dat we op die manier toch verder begeleiding konden krijgen. Natuurlijk mis je ergens wel de echte aanwezigheid, dat tasje koffie met elkaar kunnen delen.”
Waar is die WIFI?
Lindsey: “De grootste spelbreker is natuurlijk het internet, als dat niet mee wil dan heb je natuurlijk wel een probleem. Intussen weten we al op welke stoel we moeten zitten voor de beste verbinding in ons huis. Je moet natuurlijk ook goed afspreken, dat blijft een beetje hetzelfde als met een gewoon huisbezoek, we zetten dat ook in onze agenda”.
Peter: “Ja , de mensen moeten natuurlijk wel internet en een gsm of computer hebben, anders lukt dat niet he, dat vind ik toch wel belangrijk dat iedereen dat zou kunnen hebben.”
Of het ook voordelen heeft?
Lindsey: “ Je kunt al eens een begeleiding doen in je pyjama… als je er dan voor zorgt dat je enkel met je gezicht in beeld komt dan is dat geen probleem. Voor mij is het ook een voordeel dat ik eens kan rondlopen terwijl ik een gesprek heb, dan neem ik gewoon mijn gsm mee in de hand. Ik ben niet echt een stilzitter. We kunnen het alleen maar aanraden.
Ik denk dat wij dezelfde gesprekken hebben online als in het echt. Het geeft ons een waardig alternatief.
We voorzien nu elk ons eigen tasje koffie, dus ook daar is een oplossing voor. Enkel samen papieren invullen , dat is moeilijker. Dan spreken we eens af op de bureau, daar kan dat ook op een veilige manier gebeuren.”
Peter: “Misschien zijn er mensen die dat makkelijker vinden als er niemand in je huis moet komen, dan kunnen de online gesprekken ook goed zijn. Je moet dan je huis niet gaan opruimen of zo. Maar pas op, Ilse blijft hier ook welkom he, in het echt is dat toch nog altijd een beetje anders. Zo was het ook leuk dat Ilse in de zomer eens in de tuin voor een gesprek kwam.
Eigenlijk is de combinatie van beiden ideaal voor ons. ”
Ilse: “Ik merk ook wel dat het vlotter gaat om een online gesprek in te plannen, je kan korter op de bal spelen en sneller in overleg gaan. Ook als er eens een vraag tussendoor is, dan plannen we al eens een kort begeleidingsmoment in.”
Kiezen voor veilige apps…
Lindsey: “Zelf ben ik nogal een open boek en niet zo met mijn privacy bezig. Maar ik kan me voorstellen dat dat voor veel mensen wel belangrijk is. Wij doen het nu met teams en dat werkt heel vlot dus wij zijn daar wel tevreden over. We moeten gewoon op een link duwen en we zien onze begeleidster.”
Je begeleiding steeds op zak…
Lindsey: “Ik vond het fijn dat Ilse, ondanks een quarantainemaatregel, toch online kon deelnemen aan een schooloverleg. Dat overleg rond Liam op school stond al lang vast en we vonden het als ouder heel belangrijk dat Ilse mee kon aansluiten. Op die manier moesten we het niet uitstellen of zo… Het was even zoeken waar en hoe we haar moesten ‘neerzetten’ tijdens de vergadering maar dat werkte eigenlijk wel goed… Ja, zo heb je je begeleiding eigenlijk altijd mee op zak!”
Ilse: “Ook vanuit de begeleiding is dat een meerwaarde, soms moet je verplicht thuis blijven maar ben je zelf niet ziek en wil je ook gewoon kunnen verder werken. Dan geeft dit toch extra mogelijkheden. Ook na corona kan deze manier van werken een aanvulling blijven op de huisbezoeken.”
Peter: “Wij kunnen het eigenlijk alleen maar aanraden, we kijken nog altijd uit naar de bezoekjes van Fiola, ook al is dat nu online!”
Kleine tips voor onze kleine meid
Alles anders dan gepland
Iemand die met je meeloopt van bij de start is bijzonder helpend
Mirte is ons eerste kindje. We keken er enorm naar uit. De zwangerschap verliep naar wens, kwaaltjes bleven uit. Midden in de zomer kreeg ik plots erge rugpijn. Ik was 29 weken en ik dacht : dat is normaal, daar is mijn eerste zwangerschapskwaaltje. Grote problemen zag ik er niet in. Toen ik de volgende dag nog steeds pijn had, belde ik het ziekenhuis, voor wat ik nadien pas zou kunnen plaatsen als vroegtijdige weeën.
Vanaf dan ging het heel snel. Onverwachts duik je in een nieuw verhaal. Plots is je gedroomde baby er maar loopt alles toch anders dan gepland.
Als ouder kom je in een waas terecht: je bent superblij en tegelijkertijd kan je zelf zo weinig doen. Je kindje enkel even aanraken met je vingertop. Alle draden en apparatuur staan tussen jou en je baby. Dat maakt ook je band prematuur… ook dat moest groeien, dag na dag. Je slingert weg en weer: blijven of vluchten van de drukke omgeving. Ook je gedachten gaan heen en weer: komt het goed, komt het niet goed. De enige zekerheid die je krijgt: je moet het de tijd geven…
Uiteindelijk gaf de tijd de bevestiging: medisch deed Mirte het goed. We mochten verhuizen vanuit het UZ naar een kleiner ziekenhuis. Het was er rustiger. We konden als ouder al iets meer betekenen: haar dicht bij ons houden, haar wassen en verzorgen en zelf eten geven. Maar ook daar botsten we op nieuwe uitdagingen: het drinken verliep moeilijker dan verwacht en zorgde voor bijkomende stress. Mirte vergat te ademen tijden het drinken. Het vroeg te veel inspanning van haar. Hierdoor verloor ze soms het bewustzijn, een heel akelig gevoel. Maar uiteindelijk kwam ook dat op zijn pootjes terecht.
En dan plots: naar huis
Plots mag je dochtertje dan mee naar huis en ben je blij, maar toch ook niet. Je staat er voor het eerst helemaal alleen voor en je vreest: dat gaat hier niet lukken.
We kregen bij het naar huis gaan een flyer van Fiola toegestopt en we voelden al snel dat we alle hulp konden gebruiken. Er was nog veel stress rond de apneu-monitor, het drinken, en veel onzekerheid naar de toekomst.
Van bij het intakegesprek met Fiola kregen we een goed gevoel: we mochten alles vragen. We konden bij hen voor verschillende aspecten terecht. Het voelde als een geruststelling.
Mijn ogen gingen open
Intussen hadden we het volledig gehad met de ziekenhuisomgeving dus het was een verademing dat de begeleiding aan huis kon doorgaan. Dit maakte het praktisch en concreet: je toont waar ze speelt en slaapt, hoe je ze een badje geeft. We kregen tips over hoe we haar konden vasthouden, hoe we haar een veilig gevoel bezorgden.
De begeleiders van Fiola gaven aandacht aan dingen waar we zelf niet bij stil stonden. Voor Mirte was de eerste tip om haar handjes samen te brengen. Kleine, belangrijke stapjes waar we het belang niet van beseften. Eindelijk kregen we kleine tools in handen om zelf als ouder voor Mirte te beginnen zorgen. We voelden dat we zinvol konden bijdragen aan de ontwikkeling van ons kindje. Dit moesten we verder doen.
Kleine tips duwden ons vooruit…
Sommige tips kregen we al mee uit het ziekenhuis, maar het werd thuis nog eens opnieuw uitgelegd, rustig getoond, verankerd… En ook omgekeerd, als iets niet meer nodig was, kregen we het advies voor een volgend stapje. We hielden ons in het begin heel erg aan het voedingsschema van het ziekenhuis. Het bijkomen in gewicht stond centraal. Het was begeleidster Ine die ons het vertrouwen in onze intuïtie terug schonk: om het wat meer los te laten, om het ritme van Mirte te volgen. Soms zaten we samen rond de tafel: om het voedingsschema samen te noteren, om een volgend stapje uit te proberen.
We hebben zoveel vragen gesteld: over haar eten, over haar ontwikkeling,… Er was een vlotte samenwerking tussen de kinderarts en de begeleiders van Fiola. Ze verwezen naar elkaar door en samen bepaalden we de volgende werkpunten. Zo gaven ze ons het advies om nog extra kiné in te schakelen en dat hebben we dan ook gedaan. En kijk, dat extra duwtje bracht Mirte aan het kruipen.
Geef haar de tijd…
Je hebt natuurlijk veel verwachtingen als ouder en je worstelt met de mijlpalen. Wanneer start je best met groentepap: aan 5 maand of aan 7 maand? De begeleiders vertelden ons vaak: geef haar de tijd… We ontdekten ook dat ze motorisch meer tijd nodig had maar mentaal stond Mirte dan net een stapje voor.
We vonden het enorm tof dat de begeleiding langs ging in het kinderdagverblijf. We hadden het gevoel dat Mirte er haar draai niet goed vond. Ze lag vaak in haar bedje. De verzorgers wisten niet goed wat ze extra konden doen. Ine ging eens langs en trok er de nodige tijd voor uit. Ze kaderde er dat Mirte, omwille van haar prematuriteit, meer last kon hebben van de drukte. De begeleiders herkenden dit en hielden haar vaak apart. Ine bekeek samen met de begeleiders hoe ze het anders konden organiseren. Sindsdien zit Mirte tussen de andere kindjes als het lukt. Heeft ze het wat moeilijker, dan is er een speciaal hoekje voor haar ingericht waar ze wat meer tot rust komt, maar wel in dezelfde ruimte. De meisjes van het kinderdagverblijf vonden het heel interessant. Ze filmden de tips voor een afwezige collega. Het gaf hen meer vertrouwen om met Mirte om te gaan. Dit was voor ons echt een kantelpunt.
Je schrijft samen een verhaal
Tot op de dag van vandaag krijgen we nieuwe tips die ons en Mirte vooruithelpen. We staan zelf verbaasd over het tempo daarin: oeps, is ze daar al aan toe? We krijgen ook veel achtergrond over het waarom en hoe. We worden ondersteund in het loslaten en het vertrouwen krijgen: het is ok.
Er is in het begin zoveel chaos en het feit dat iemand met je mee kan lopen van bij de start is bijzonder helpend. Iemand die er voor je gezin en voor je kind is. Een vaste waarde waar je kan op terugvallen en je voelt ook: ze kennen Mirte. Dat is zo belangrijk. Ze hebben ze mee zien opgroeien en alle fases mee doorlopen. Je moet als ouder niet het verhaal van je kind opnieuw vertellen. Je schrijft het verhaal samen.
En nu vooral genieten en… vooruit!
Het is goed geweest voor ons, we willen eigenlijk niet meer te veel terugdenken aan de waas van vorige zomer. We willen vooruit kijken. Er is nu vooral vertrouwen: duikt er een nieuw probleem op dan gaan we op zoek naar hulp! Dan zoeken we verder samen onze weg.
We nemen het nu zoals het komt. Genieten van kleine dingen. Je kindje kunnen vasthouden zonder extra toestellen. Samen in de open lucht zijn. Vrij zijn. Samen wandelen aan zee. Zonder bezorgd te zijn.
Sven en Kaat, fiere ouders van Mirte